Anneleen Van Bossuyt: “Vrijhandelsakkoord Mercosur is een opportuniteit, geen bedreiging”

PS-voorzitter Paul Magnette verwijst in een brief aan Commissievoorzitter Von der Leyen het vrijhandelsakkoord met de Mercosur-landen (Brazilië, Argentinië, Uruguay en Paraguay) naar de prullenmand. Het akkoord zou volgens hem namelijk catastrofaal zijn voor het klimaat. Wel integendeel: het akkoord biedt een opportuniteit, zowel in het kader van de relance als om de klimaatverandering aan te pakken.

Voor een open economie als de onze biedt het Mercosur-akkoord op economisch vlak veel opportuniteiten. Een op drie jobs in Vlaanderen hangt af van export en het akkoord biedt onze bedrijven toegang tot een tot nu toe vrij gesloten mark. Zo krijgen zij een voorsprong op Amerikaanse en Aziatische bedrijven. En neen, dit is niet alleen goed voor onze bedrijven, maar voor ons allemaal. Want het zijn onze bedrijven die de motor zijn van onze economie, die zorgen voor jobs, en dus voor onze welvaart en ons welzijn. Onder meer voor de auto-industrie, chemie, farma, maar ook de kledij-, textiel- en agrivoedingssector (chocolade, wijnen, …) zijn er veel kansen.

Bezorgdheden worden geuit vanuit de landbouwsector, meer specifiek wat betreft rundvlees, pluimvee en suiker. Ook tijdens de onderhandelingen over het vrijhandelsakkoord met Canada (zgn. CETA) werden door onder meer Frans president Macron doemberichten op dit vlak de wereld ingestuurd. In Europa zouden we overspoeld worden door Canadees rundvlees. Intussen heeft diezelfde Macron al moeten toegeven dat dit niet gebeurd is.

Ook over het Mercosur-akkoord kan ik onze landbouwers geruststellen. Het aantal ton rundvlees, pluimvee en suiker dat onder het vrijhandelsakkoord aan verlaagd tarief ingevoerd kan worden, beslaat maar een beperkt percentage van de jaarlijkse Europese consumptie (tussen 1 procent en 1,2 procent). Bovendien wordt een vrijwaringsclausule voorzien, een fonds van 1 miljard euro om marktverstoringen te vermijden en zal er voortdurende monitoring zijn.

Magnette vreest ook dat Braziliaans vlees, dat met antibiotica behandeld is, zou aangeboden worden op de Europese markt. Laat het duidelijk zijn: geen enkel handelsakkoord dat de Europese Unie sluit, kan invloed hebben op onze hoge standaarden inzake voedselveiligheid. Die blijven onverkort gelden. Herinner je de verhalen ten tijde van de onderhandelingen over het vrijhandelsakkoord met de Verenigde Staten? We zouden hier ook overspoeld worden door chloorkippen. Onzin natuurlijk, om dezelfde reden.

Daarnaast biedt het Mercosur-akkoord opportuniteiten op het vlak van klimaatverandering, in tegenstelling tot wat Magnette stelt. Het akkoord bevat een apart juridisch bindend hoofdstuk over duurzame ontwikkeling. Daarin komen kwesties als duurzaam beheer en behoud van bossen aan bod. Beide partijen verbinden zich er ook toe op doeltreffende wijze uitvoering te geven aan het klimaatakkoord van Parijs. Ongetwijfeld was Braziliaans president Bolsonaro zonder deze overeenkomst al lang uit dit klimaatakkoord gestapt.

Als N-VA zeggen we echter dat het nog beter kan en moet. En Europees wordt dit gevoel gedeeld. Maar anders dan de PS, die het kind met het badwater wil weggooien, wordt er onder Portugees voorzitterschap nog druk onderhandeld over een aanvullend protocol dat onder andere het Amazonegebied met betere garanties tegen ontbossing moet beschermen.

Je kan heel ver gaan in wat je wil dat in dit aanvullend protocol komt. Laat ons hier ambitieus realisme aan de dag leggen. Tegenstanders van het akkoord zullen dit echter zodanig invullen dat het onmogelijk wordt om het akkoord nog te ondertekenen. Bij ons gaan de Vlaamse socialisten en Groenen dermate ver in hun eisen dat je nu al weet dat het akkoord op deze manier nooit door de federale regering getekend kan worden. De Belgische regering zit hier een met een duidelijk probleem. Resoluties over de invulling van een eventueel protocol blijven hangende en worden telkens van de agenda gehaald om de breuklijnen te verdoezelen. Mijn vraag is hier wie nu aan het langste eind zal trekken? Wie draagt de broek in deze regering? De liberalen alvast niet.

Magnette wil dit aanvullend protocol echter zelfs niet afwachten en pleit ervoor het akkoord simpelweg te verwerpen. Dit is niet minder dan schuldig verzuim om de klimaatverandering aan te pakken. We zijn in Europa verantwoordelijk voor slechts 9 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Met enkel bij ons de meest waanzinnige doelstellingen voorop te stellen om de klimaatverandering aan te pakken, zal er wereldwijd niet veel veranderen. Met dit akkoord krijgen we juist de kans om Zuid-Amerika mee te trekken in het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen en het duurzamer omgaan met ons milieu. Want wat is het alternatief van de PS? Dat wij op ons eiland blijven en geen akkoord sluiten met die landen? Dan zal China niet twijfelen om dat te doen. En geloof mij, daar zal het klimaat niet beter bij varen, wel integendeel.

De houding van Magnette en de Groenen ten opzichte van het Mercosur akkoord, toont bovendien ook aan dat zij het klimaat misbruiken om een andere agenda op te leggen, namelijk die van minder groei. Het gaat steeds meer over de verandering van ‘het systeem’, in plaats van over de uitdaging om de klimaatverandering aan te pakken. We gaan het probleem alleszins niet oplossen door de economische groei vaarwel te zeggen. Zo zien we bijvoorbeeld dat de huidige pandemie slechts een beperkte impact heeft op de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, ondanks een ongeziene economische neergang. Om de wereldwijde klimaatuitdaging waar we voor staan aan te pakken is dus net méér economische groei nodig, investeringen in innovatie en kostenefficiënte maatregelen. Zodat de burger en ondernemer zich niet blauw moeten betalen aan groene facturen.

Deze federale regering is de eerste om op de bühne te staan om het belang van de Europese samenwerking aan te tonen. Wel, dat ze dit dan ook doet. Het Mercosur-akkoord is een stimulans voor een open, op regels gebaseerde internationale handel in een tijd van toenemend protectionisme. Bovendien is het ook een heel mooi voorbeeld van hoe we dankzij Europese samenwerking niet alleen in Europa, maar ook daarbuiten de klimaatverandering kunnen aanpakken. Een opportuniteit dus, allerminst een bedreiging. Laat ons die dan ook met beide handen grijpen.